Deniz hikayeleri: Tayfun

 

Joseph Conrad’ın Üç Deniz Hikayesi adlı kitabında yer alan “Tayfun, klasik

edebiyatın örneklerinden biridir. İnsan ve doğa ilişkisini vurgulayan anlatı

çatışmaları görsel bir minvalde sunar. Eser uzun hikaye formatındadır. (yaklaşık 94

sayfa). Oldukça basit bir deniz hikayesi sunmak için alışılagelmiş ahlaki ve psikolojik

karmaşıklıklarını bir kenara bırakır. Kaptan MacWhirr ve ikinci kaptanı Jukes, Nan

Shan adlı gemiyi mahvedebilecek iki fırtınayla savaşmak zorundadır.

Kaptan MacWhirr ve Jukes tamamen zıt kişilerdir. MacWhirr duygusuz, belki de

aptal bir adamdır, hayal gücünden o kadar yoksundur ki kendinden çok az şüphe

duyar çok az dehşet yaşar. Yaklaşan tayfun bile onu korkutmaz çünkü daha önce

böyle bir fırtına yaşamamış tehlikelerini kavrayamaz. Jukes ise daha tipik bir

Conradian karakterdir; duyarlıdır, kendi ahlaki değerlerine layık olduğunu kanıtlama

konusunda endişelidir denizin yaratabileceği tehlikelerin son derece bilincindedir.

Conrad'ın kurgularındaki diğer birçok figür gibi Jukes da bu tehlikelerin bir şekilde

kişisel olarak kendisi için, kendi karakterinin bir sınavı olduğuna inanıyor gibi

görünür. MacWhirr bu tür inançlardan muzdarip değildir çünkü bunlar onun

kavrayışının ötesindedir.

Tayfunun başlamasıyla birlikte Kaptan MacWhirr'ın görünürdeki sınırlılıkları güçlü

yönlere dönüşürken Jukes'un sözde üstün nitelikleri, kontrol edilmezse onu kritik

anda felç edebilir.İroniktir ki MacWhirr, Jukes'un kurtuluşudur. Kaptan korkması

gerektiğini anlayacak hayal gücüne sahip olmadığı için korkmuyor ağır ama etkili bir

şekilde yoluna devam ediyor. Jukes'un ahlaki değerlerine uygun yaşamak için, içsel

şüphelerinin izin verebileceğinden daha cesur, soğukkanlı davranarak, onu takip

etmekten başka seçeneği yoktur. İki adam birlikte, Nan-Shan'ı kurtarmak için

yapılan kahramanca çabalarda mürettebata liderlik eder.

Conrad'ın "Typhoon"da kullandığı tek karmaşıklık anlatı yapısındadır. Hikaye

üçüncü şahıstan Kaptan Mac-Whirr, Jukes ve geminin mühendisinin ailelerine

yazdığı mektuplardan pasajlara doğru kayar. Bu ikinci katmanın üzerinde,

İngiltere'deki aileler tarafından mektupların bazen yorumla birlikte okunduğu

üçüncü katman yer alır. Bu yöntemle Conrad, ana karakterlerin hikayeyi kendi

deneyimledikleri algıladıkları şekilde sunmalarına olanak tanır aslında fırtınaya

katlanan adamlar ile sadece fırtınayı okuyan bu nedenle de fırtınanın gücünü

tehlikesini tam olarak kavrayamayanlar arasındaki karşıtlığı daha da artırır.